«Είναι προσβολή για τη ζωή»: Το Ghibli style trend, οι αντιδράσεις και η γνώμη του Χαγιάο Μιγιαζάκι για την AI

«Είμαι εντελώς αηδιασμένος… Νιώθω έντονα ότι αυτό είναι προσβολή για την ίδια τη ζωή». Με αυτά τα λόγια, ο «μάγος» του animation Χαγιάο Μιγιαζάκι είχε εκφράσει τη γνώμη του για την χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στον κόσμο της Τέχνης, στο ντοκιμαντέρ «Never-Ending Man: Hayao Miyazaki» του 2016.

Που να ήξερε ότι εννέα χρόνια αργότερα, το διαδίκτυο θα γέμιζε με εικόνες, εμπνευσμένες από το στυλ που δημιούργησε ο Χαγιάο Μιγιαζάκι και λάτρεψε όλος ο πλανήτης, «γεννημένες» από ένα AI εργαλείο.

Τα τελευταία 24ωρα, εκατομμύρια εικόνες έχουν κατακλύσει τον κόσμο του ίντερνετ σε Ghibli style – εικόνες που χρειάστηκαν μερικά δευτερόλεπτα για να δημιουργηθούν. Εικόνες από χαζές και αθώες μέχρι προκλητικές και προσβλητικές. Εικόνες που άνοιξαν τον ασκό του αιόλου και επανέφεραν στην επικαιρότητα το μεγάλο ερώτημα: εξέλιξη, διασκέδαση ή ξεκάθαρη κλοπή πνευματικών δικαιωμάτων;

Να πούμε σε αυτό το σημείο, ότι για να ολοκληρωθεί το αριστούργημα του Χαγιάο Μιγιαζάκι «My Neighbor Totoro» του 1989, χρειάστηκαν περίπου 240 ημέρες, με οκτώ καλλιτέχνες να δουλεύουν πάνω στο φιλμ.

«Ζούμε σε επίπεδα δυστοπίας τόσο βαθιά που ούτε το Black Mirror δεν μπορούσε να προφητεύσει ή να μιμηθεί»

Η γέννηση του trend

Το trend ξεκίνησε μετά από την εισαγωγή νέων δυνατοτήτων δημιουργίας εικόνας από την OpenAI στο GPT-4o, την πιο πρόσφατη έκδοση του ChatGPT.

Οι χρήστες και συνδρομητές των premium δυνατοτήτων του μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να ανεβάσουν οποιεσδήποτε εικόνες στο σύστημα και να ζητήσουν από το ChatGPT να τις μετατρέψει «στο στυλ του Studio Ghibli».

«Αυτές οι εταιρείες δεν καταλαβαίνουν από Τέχνη, αλλά μόνο από κέρδη. Τίποτα από αυτά που επιχειρούν δεν θα καταφέρει ποτέ να αποτυπώσει την ψυχή των έργων του Χαγιάο Μιγιαζάκι»

Και όπως ήταν αναμενόμενο, όπως συμβαίνει άλλωστε σε όλα τα trends, χιλιάδες -αν όχι εκατομμύρια- ήταν αυτοί που έσπευσαν να συμμετέχουν. Ανάμεσά τους και κυβερνήσεις, όπως αυτή των ΗΠΑ.

Ο επίσημος λογαριασμός του Λευκού Οίκου στο X (πρώην Twitter) ανέβασε τη στιγμή της σύλληψης της 36χρονης Βιρτζίνια Γκονζάλες από την ICE σε Ghibli style, προκαλώντας την οργή των χρηστών.

https://t.co/PVdINmsHXs pic.twitter.com/Bw5YUCI2xL

— The White House (@WhiteHouse) March 27, 2025

«Ζούμε σε επίπεδα δυστοπίας τόσο βαθιά που ούτε το Black Mirror δεν μπορούσε να προφητεύσει ή να μιμηθεί» έγραψε ένας χρήστης, με τους περισσότερους να τονίζουν πως «αυτό είναι ντροπή». Μάλλον οι ΗΠΑ ήθελαν να κάνουν τη φρίκη να δείχνει πιο ωραία.

Ωστόσο η κίνηση αυτή του Λευκού Οίκου δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη. Άλλωστε, η OpenAI ζήτησε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ αυτό το μήνα να διευκολύνει τις εταιρείες AI να μάθουν από υλικό που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα, επικαλούμενη την ανάγκη «να ενισχυθεί το προβάδισμα της Αμερικής» παγκοσμίως στην προώθηση της τεχνολογίας. Και μάλλον πήρε την άδεια που ήθελε – και τις ευχές της.

«Δεν είναι αντιγραφή, είναι κλοπή»

Για αυτό το νέο trend έχουν μιλήσει πολλοί και ιδιαίτερα καλλιτέχνες, εκφράζοντας την ανησυχία τους για τα πνευματικά δικαιώματα, αλλά και που μπορεί να οδηγήσει αυτή η ανεξέλεγκτη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης.

«Δεν είναι αντιγραφή, αλλά κλοπή» δήλωσε η Ντέμπορα Σαπίρο, ακαδημαϊκός με ειδίκευση το σχέδιο και το animation. «Αυτές οι εταιρείες δεν καταλαβαίνουν από Τέχνη, αλλά μόνο από κέρδη. Τίποτα από αυτά που επιχειρούν δεν θα καταφέρει ποτέ να αποτυπώσει την ψυχή των έργων του Χαγιάο Μιγιαζάκι».

«Παίρνει και εκμεταλλεύεται το έργο ενός καλλιτέχνη, χωρίς να έχει την άδεια για να το κάνει αυτό»

Την ίδια ώρα πολλοί είναι αυτοί που ζητούν να υπάρχουν νομικές επιπτώσεις για την OpenAI. «Παίρνει και εκμεταλλεύεται το έργο ενός καλλιτέχνη, χωρίς να έχει την άδεια για να το κάνει αυτό» είπε ο εικαστικός και καθηγητής Τζον ΜακΓκι.

Η OpenAI από την πλευρά της, σε ένα έγγραφό της, είχε τονίσει ότι «έχουμε προσθέσει μια ρύθμιση που δεν επιτρέπει στον χρήστη να δημιουργήσει μια εικόνα στο στυλ ενός ζωντανού καλλιτέχνη».

Μάλλον κάποιος θα ξέχασε να τους πει ότι ο συνιδρυτής του Studio Ghibli Χαγιάο Μιγιαζάκι χαίρει άκρας υγείας.