Τα έργα προστασίας και αντιπλημμυρικής θωράκισης στο Ιερό της Δήμητρας και της Κόρης, στα Άβδηρα

Τα έργα προστασίας και αντιπλημμυρικής θωράκισης του Ιερού της Δήμητρας και της Κόρης, στα Άβδηρα περιλαμβάνονται στο κύριο πρόγραμμα που υλοποιεί το Υπουργείο Πολιτισμού στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, για τη θωράκιση του μνημειακού αποθέματος, από τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής, αλλά και για την ανάδειξη των σημαντικών αρχαιολογικών χώρων.

Η πόλη των Αβδήρων ιδρύθηκε σε παραθαλάσσια, κατά την αρχαιότητα, περιοχή, στις εκβολές του ποταμού Νέστου

Στο βόρειο μυχό κόλπου που σήμερα έχει μετατραπεί σε έλος. Οι πρώτοι άποικοι ήρθαν από τις Κλαζομενές, στα μέσα του 7ου αι. π.Χ..

Εκατό χρόνια αργότερα κατέπλευσε νέο κύμα αποίκων από την πόλη Τέω, που εγκαταστάθηκε και συγκατοίκησε με τους Κλαζομένιους. Η πόλη γνώρισε μεγάλη οικονομική και πνευματική άνθηση και φιλοξένησε τον Ξέρξη και τον στρατό του το 480 και το 479 π.Χ..

Επί της αρχιτεκτονικής και στατικής μελέτης αποκατάστασης και ανάδειξης του τμήματος του βορείου περιβόλου, του νεώσοικου και του Ιερού της Δήμητρας και της Κόρης, αλλά και της μελέτης αντιπλημμυρικής προστασίας τμήματος του βορείου περιβόλου, γνωμοδότησε θετικά το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.

Τα έργα

Οι μελέτες – οριστική αρχιτεκτονική μελέτη αποκατάστασης και ανάδειξης τμήματος του βορείου περιβόλου, ειδική υδραυλική μελέτη αντιπλημμυρικής προστασίας του συγκεκριμένου τμήματος, στατική μελέτη δομικής αποκατάστασης του νεώσοικου και του ιερού της Δήμητρας και της Κόρης- αφορούν στον βόρειο οχυρωματικό περίβολο της αρχαϊκής και κλασικής πόλης των Αβδήρων.

Το σημείο βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τον σύγχρονο οικισμό και 1.400 μέτρα από τη θάλασσα, όπου βρίσκεται ο επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος των Αβδήρων.

Σκοπός της μελέτης αντιπλημμυρικής προστασίας του βορείου περιβόλου είναι ο υπολογισμός της πλημμυρικής παροχής της λεκάνης απορροής, στο συγκεκριμένο τμήμα, και ο καθορισμός του τρόπου διοχέτευσης των υδάτων στους πλησιέστερους αποδέκτες.

Έργα προστασίας και αντιπλημμυρικής θωράκισης στο Ιερό της Δήμητρας και της Κόρης, στα Άβδηρα

Στόχος είναι η προστασία, η αποκατάσταση και ανάδειξη των ευαίσθητων οικοδομικών καταλοίπων

Ώστε να επιτυγχάνεται η βελτίωση της αναγνωσιμότητάς τους.

Η μελέτη περιλαμβάνει και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και μεταξύ άλλων αφορά στη διαμόρφωση της εισόδου, στη δημιουργία περιμετρικής διαδρομής, στο διαχωρισμό της διαδρομής από την ανασκαμμένη περιοχή, στη διαμόρφωση ράμπας για την πρόσβαση στην κλίμακα του ιερού και ελεύθερη κίνηση στο εσωτερικό του σκάμματος, στη διαμόρφωση θέσεων στάθμευσης εξωτερικά της εισόδου και στη διάστρωση αυτών καθώς και του δρόμου πρόσβασης.

Στην περιοχή μελέτης, τα σημαντικά αρχαιολογικά κατάλοιπα που αποκαλύφθηκαν κατά τις ανασκαφές της περιόδου 1982-1993, αφορούν στο τμήμα του τείχους των Κλαζομενίων, που κατασκευάστηκε στα 650-625 π.Χ., καταστράφηκε στα τέλη του 7ου – αρχές 6ου αιώνα π.Χ. και σήμερα διατηρούνται τμήματα της βάσης του τείχους και της βόρειας πύλης.

Πρόταση αποκατάστασης του Ιερού της Δήμητρας και της Κόρης.

Η ιστορικότητα του χώρου

Στην ίδια οικοδομική φάση ανήκουν και δύο χώροι, οι οποίοι έχουν κατασκευαστεί σε επαφή με το τμήμα του τείχους των Τηίων, το οποίο κατασκευάστηκε στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. και καταστράφηκε ή εγκαταλείφθηκε κατά το β’ μισό του 4ου αιώνα π.Χ.

Από τον πύργο διατηρείται το κατώτερο τμήμα του, κατάλοιπα του νεώσοικου, που χρονολογείται στα τέλη 6ου – αρχές 5ου αιώνα π.Χ..

Επίσης, περιλαμβάνονται τμήμα μεταγενέστερου θαλάσσιου τείχους που αποκαλύφθηκε δυτικά του νεώσοικου, και το οποίο κατασκευάστηκε όταν οι προσχώσεις δεν επέτρεπαν πλέον την πλεύση, και το υπαίθριο ιερό, αφιερωμένο στη Δήμητρα και στην Κόρη, που λειτουργούσε πάνω από δύο αιώνες, από τα τέλη 6ου έως τα τέλη 4ου αιώνα π.Χ.

Η πόλη έγινε μέλος της Α΄ και της Β΄ Αθηναϊκής Συμμαχίας, το 350π.Χ.  και κατακτήθηκε από τον Φίλιππο Β΄

Την ίδια περίοδο οι προσχώσεις του Νέστου άλλαξαν τη γεωμορφολογία της περιοχής, και το φυσικό λιμάνι της πόλης προσχώθηκε και αχρηστεύτηκε. Αυτό οδήγησε τους Αβδηρίτες να εγκατασταθούν νοτιότερα, μετά τα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ., σε θέση με μεγαλύτερο υψόμετρο και πιο κοντά στη θάλασσα.