Οι διάδοχοι της Χρυσής Αυγής

Χρειάζεται μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο για να βρει κανείς τα ίχνη της Εθνικιστικής Νεολαίας Θεσσαλονίκης, 28 φερόμενα ως μέλη της οποίας συνελήφθησαν χθες σε επιχείρηση της ΕΛΑΣ. Από την παλαιότερη συνέντευξη μέλους της σε εθνικιστικό ιστότοπο, μέχρι καταγγελίες για παρελθοντικές της δράσεις στη Θεσσαλονίκη, αποτυπώσεις της ιστοσελίδας της και πολλά ακόμα.

Το πρώτο πράγμα που εντοπίζεται είναι ότι η ΕΝΕΘ ήταν μόνο μία από τις δεκάδες εθνικιστικές οργανώσεις -συνήθως τοπικά προσδιορισμένες ανά πόλη- που συστάθηκαν και δρουν τα τελευταία χρόνια. Τα χαρακτηριστικά αυτών είναι εξαιρετικά παρόμοια: συχνά δηλώνουν αντιιεραρχικές, μοιράζονται κοινά αφηγήματα για την κατάσταση στη χώρα, στρατολογούν μέσα από «πολιτιστικού» τύπου δράσεις (από γυμνάσια, μέχρι εξορμήσεις, πεζοπορίες, τουρνουά πολεμικών τεχνών και μάλλον λιγότερο από εκδηλώσεις), έχουν κάποιους κοινούς κόμβους και εν αντιθέσει με τις έριδες που κατέτρωγαν διαχρονικά τον χώρο, φαίνονται να συμπνέουν πια και να αλληλοπροωθούνται.

Παράλληλα, όλες δείχνουν να αποδέχονται τη Χρυσή Αυγή ως καταγωγικό τους πρότυπο και ως μεγάλη στιγμή του εθνικιστικού κινήματος, ενώ η ύπαρξη ρούχων και διαφόρων αντικειμένων με την επιγραφή της οργάνωσης στα ευρήματα θα οδηγούσε στο λογικό συμπέρασμα ότι μέλη της καταδικασθείσας εγκληματικής οργάνωσης έχουν ενεργό ρόλο στις σχετικές ομάδες.

Έχει άλλωστε καταστεί σαφές ότι η καταδίκη της Χρυσής Αυγής μπορεί να την οδήγησε σε αποδιοργάνωση και να αναχαίτισε τη δυναμική της, όμως δεν σήμανε και την οριστική παύση της λειτουργίας της. Το Μέτωπο Νεολαίας της συνεχίζει τις δραστηριότητές του, ενώ στην ιστοσελίδα του διαβάζουμε -στα αγγλικά- ότι «παρά τη συχνή παρανόηση […] το Κίνημα [σ.σ.: η ΧΑ] είναι ακόμα ενεργό υπό το ίδιο όνομα και τα ίδια σύμβολα, διοργανώνοντας πορείες και συντηρώντας γραφεία στις μεγάλες πόλεις».

Κομβικό ρόλο στην επόμενη ημέρα της ακροδεξιάς του «δρόμου» φαίνεται να παίζει η οργάνωση Propatria που συστάθηκε το 2014, λίγο μετά τη σύλληψη της Χρυσής Αυγής και γύρω απ’ αυτή διακλαδώνεται κάποια στιγμή και η οργάνωση Defend Athens. Αντίστοιχες ονομασίες με το Defend και κάποιο όνομα πόλης εμφανίζονται και σε άλλες πόλεις κοντά στο 2020, ενώ η ΕΝΕΘ συστήνεται σε διάφορες στιγμές και με την επωνυμία Defend Salonica.

Πολλά από αυτά είναι καταγεγραμμένα και στην προ πενταετίας έκθεση της ΕΛ.ΑΣ. για την Ακροδεξιά, στα βάθη της πανδημίας του Covid-19, όπου ο χώρος άρχισε να ξανασημειώνει μια δυναμική. Την καταδίκη της Χρυσής Αυγής διαδεχόταν μια επιστροφή στις φασιστικές ομάδες «δρόμου» χωρίς το προκάλυμμα κάποιας πολιτικής ηγεσίας. Όχι πια δηλαδή ένα κεντρικό κόμμα, αλλά περισσότερες μικρές τοπικές οργανώσεις που διακλαδώνονται, συμπράττουν, επικοινωνούν, προωθούν η μία την άλλη και συναντιούνται, όπως έγινε με τις ομάδες που συνέρρευσαν στην πρόσφατη «εθνικιστική Πρωτομαγιά» στη Λαμία, η οποία έχει εδώ και πολλά χρόνια έναν σταθερό πυρήνα του χώρου.

Όπως δείχνει η υπόθεση της ΕΝΕΘ, η δράση και η στοχοθεσία του χώρου ενδέχεται να είναι κοινή, είτε πρόκειται για τη μία, μεγάλη, κεντρική εγκληματική οργάνωση με τον μανδύα του πολιτικού κόμματος που ήταν η Χρυσή Αυγή, είτε για τις νεότερες παραφυάδες της. Η διαφορά είναι ότι εκεί που η κεντρική ιεραρχική δομή της ομάδας Μιχαλολιάκου στάθηκε ικανή να αποδείξει τον πραγματικό χαρακτήρα της οργάνωσης, η νέα αυτή δομή του χώρου σημαίνει ότι η σύλληψη ή και καταδίκη μιας γκρούπας, αφήνει τον υπόλοιπο μηχανισμό ανεπηρέαστο.