Romería – Αντιμετωπίζοντας το AIDS, τους γονείς και την κληρονομιά των μυστικών

Είναι η βιολογία πεπρωμένο; Η Ισπανίδα σκηνοθέτις Carla Simón φέρνει στις Κάννες το πολύ προσωπικό και στην πραγματικότητα αυτο-μυθοπλαστικό έργο της Romería (που σημαίνει «προσκύνημα») – για μια 18χρονη κοπέλα, που φτάνει στο Βίγκο της Γαλικίας, στην ισπανική ακτή του Ατλαντικού.

Βρίσκεται σε μια αποστολή να μάθει περισσότερα για τον βιολογικό της πατέρα, ο οποίος πέθανε εδώ από AIDS μετά τον χωρισμό του από τη μητέρα της, η οποία έχει επίσης πεθάνει, καθώς και για την εκτεταμένη – και πολύ πλούσια – οικογένεια του πατέρα της.

Ντοκουρεαλιστική κινηματογραφική γλώσσα

«To Romería πηγαίνει πάλι τη σκηνοθέτιδα Carla Simón (και το κοινό της) στο σύνθετο και επώδυνο θέμα της μητέρας και του πατέρα της, το οποίο προσέγγισε για πρώτη φορά στο υπέροχο, αυτοβιογραφικό ντεμπούτο της Summer 1993 (Καλοκαίρι 1993), αν και για μένα η πιο συμβατικά περιχαρακωμένη μυθοπλαστική μετατροπή του υλικού θα μπορούσε να δώσει στην ταινία μια πιο αιχμηρή αφηγηματική δύναμη» σχολιάζει ο Peter Bradshaw στον Guardian.

«Ωστόσο, η Simón εξακολουθεί να δείχνει τον συνήθη πλούτο, τη ζεστασιά και την ειλικρινή, σχεδόν ντοκουρεαλιστική κινηματογραφική της γλώσσα, που στο Romería περιπλέκεται από μια στιλιζαρισμένη παραισθησιογόνο σεκάνς και ένα τμήμα αναδρομής τύπου Super-8».

Η Ισπανίδα σκηνοθέτις Carla Simón φέρνει στις Κάννες το πολύ προσωπικό και στην πραγματικότητα αυτο-μυθοπλαστικό έργο της Romería

Σαν άλλος έφηβος στο πάρτι

Η Simón έχει έναν ενστικτώδη και σχεδόν θαυματουργό τρόπο να βυθίζεται μέσα σε εκτεταμένες ελεύθερες οικογενειακές σκηνές – η κάμερά της κινείται διακριτικά μέσα στην ομάδα, σαν άλλος έφηβος στο πάρτι, παρατηρώντας ήσυχα τα πάντα.

«Ωστόσο, αναρωτήθηκα αν στο τέλος η ταινία απορρόφησε πλήρως και συμφιλίωσε δύο αντίθετες ανάγκες: την οργισμένη ανάγκη να επιπλήξει τη σκληρή, ανάλγητη μεταχείριση του πατέρα της από την ευρύτερη οικογένειά της και την ανάγκη να βρει λύση και να κλείσει, να διεκδικήσει την ιδιότητα του μέλους της οικογένειας και να εδραιωθεί σε αυτή την ταυτότητα» συνεχίζει Peter Bradshaw στον Guardian.

Όλοι έχουν την ίδια αντίδραση –σαν να βλέπουν φάντασμα

Η Llúcia Garcia υποδύεται τη Marina, μια χαλαρή, καλοκάγαθη έφηβη που εμφανίζεται στο Βίγκο το 2004 με την ψηφιακή βιντεοκάμερά της, θέλοντας να συναντήσει τους γονείς του πατέρα της, τους οποίους έχει χρόνια να δει.

Αυτές οι πρώτες σκηνές διανθίζονται με αποσπάσματα από το ημερολόγιο της μακαρίτισσας μητέρας της σχετικά με τον ερχομό της να ζήσει στο Βίγκο με τον Alfonso, ή Fon, τον μπαμπά της Marina.

Οι θείοι και οι θείες της, στοργικοί και ενθουσιώδεις και φιλόξενοι με τους διάφορους τρόπους τους για τη Marina, έχουν όλοι την ίδια αρχική αντίδραση, τη σημασία της οποίας αποκαλύπτει έξυπνα η Carla Simón: μένουν έκπληκτοι με την ομοιότητά της με τη μητέρα της.

Είναι σαν η γυναίκα του Fon να έχει επιστρέψει από τον τάφο για να προκαλέσει πολύ ανάμεικτα συναισθήματα.

Μέρος αυτής της ταινίας αφορά το αιώνιο ερώτημα που θα μας συναρπάσει και θα μας νικήσει όλους: πώς ήταν οι γονείς μας πριν γεννηθούμε;

Romería της Carla Simón / YouTube

Επιβεβαιώνοντας την πατρότητα

Σχεδόν αμέσως, η Marina διαπιστώνει αποκλίσεις ανάμεσα σε όσα της έλεγαν πάντα για τη ζωή του πατέρα της εκεί με τη μητέρα της και σε όσα της λένε τώρα αυτοί οι άνθρωποι.

Μέρος του λόγου που βρίσκεται εκεί είναι να εντοπίσει τα επίσημα έγγραφα που επιβεβαιώνουν την πατρότητα του Fon, προκειμένου να πάρει υποτροφία για να σπουδάσει κινηματογράφο, και ανακαλύπτει έκπληκτη ότι η οικογένεια εξακολουθεί να μην την αναγνωρίζει ως δική της.

Η ύπαρξή της λείπει από το πιστοποιητικό θανάτου του Fon. Τώρα πρέπει να πείσει τους δύστροπους και δύσκολους παππούδες της να ορκιστούν σε επίσημη κατάθεση.

Και είναι φανερό ότι είναι επιφυλακτικοί απέναντί της – η τσιτωμένη γιαγιά ισχυρίζεται μάλιστα ότι δεν μοιάζει με τη μητέρα της. Ο παππούς της απλώς της δίνει ένα τραγελαφικά τεράστιο ποσό μετρητών για τις σπουδές της στον κινηματογράφο – προφανώς μια χοντροκομμένη πληρωμή για να την κάνει να φύγει.

Πώς ήταν οι γονείς μας πριν γεννηθούμε;

Γιατί η φρικτή αλήθεια είναι ότι ήταν θυμωμένοι και ντρέπονταν για τον Fon επειδή έπασχε από AIDS, λόγω της χρήσης βελόνων – η μαμά της Μarina έκανε κι αυτή χρήση ναρκωτικών, και όλα δείχνουν ότι οι γονείς του δημιούργησαν ένα μύθο ότι αυτή η «ατίθαση γυναίκα» έβαλε τον γιο τους σε κακές συνήθειες και βοήθησε στο να πεθάνει. Τώρα επέστρεψε – ή μάλλον επέστρεψε η κόρη της, συγγενής εξ αίματος κι όλοι γνωρίζουν τη σχέση της οικογενείας αυτής με το αίμα.

Η Marina, στην αρχή καλή και ευγενική, αρχίζει να δείχνει τη φλόγα της μητέρας της. Μέρος αυτής της ταινίας αφορά το αιώνιο ερώτημα που θα μας συναρπάσει και θα μας νικήσει όλους: πώς ήταν οι γονείς μας πριν γεννηθούμε; Πώς ήταν γι’ αυτούς να είναι άνθρωποι σαν κι εμάς; Αυτό βρίσκεται στο επίκεντρο αυτού του ξεχωριστού, ευφυούς και συμπαθητικού δράματος.

Η σκηνοθέτις Carla Simon, η οποία είναι έγκυος, οι ηθοποιοί Llucia Garcia, ο Mitch (γνωστός και ως Mitch Robles) και η παραγωγός Maria Zamora ποζάρουν κατά τη διάρκεια μιας φωτογράφισης για την ταινία Romeria, στο διαγωνιστικό τμήμα του 78ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών στις Κάννες, Γαλλία, 22 Μαΐου 2025. REUTERS/Benoit Tessier

*Το Romería έκανε πρεμιέρα στο φεστιβάλ των Καννών.

*Με στοιχεία από theguardian.com