SolovyovKids: Στόχος είναι τα νήπια για τον τσάρο της προπαγάνδας του Πούτιν

Ο τσάρος της meta-αλήθειας του Πούτιν, έρχεται για τα παιδιά.

Σε μια ανησυχητική εξέλιξη που υπογραμμίζει την κλιμάκωση των προσπαθειών του Κρεμλίνου για τον απόλυτο έλεγχο της πληροφορίας, το media holding SolovyovLive, του διαβόητου προπαγανδιστή Βλαντίμιρ Σολοβιόφ –στον οποίο Βρετανία και ΕΕ έχουν επιβάλλει κυρώσεις για την προώθηση παραπληροφόρησης που υπονομεύει κάθε γεωπολιτική λογική– λανσάρει το SolovyovKids.

Το νέο, αμιγώς πολιτικό κανάλι προπαγάνδας, είναι σχεδιασμένο να απευθύνεται αποκλειστικά σε παιδιά νηπιακής ηλικίας και έχει στόχο, όπως ανακοινώθηκε μέσω του καναλιού του Σολοβιόφ στο Telegram στις 14 Μαΐου, η «ενστάλαξη πατριωτισμού από μικρή ηλικία και η καλλιέργεια αναλυτικής σκέψης πριν από την πρώτη τάξη».

Η κίνηση αυτή περιγράφεται με χαρακτηριστική έμφαση ως «ένα φιλόδοξο βήμα προς το μέλλον, όπου η πολιτική συνειδητοποίηση ξεκινά από τη βρεφική ηλικία».

Ωμή παραδοχή ότι η Ρωσία επιδιώκει πλέον να διαμορφώσει την κοσμοθεωρία των πολιτών της από τα πρώτα τους χρόνια, ανοίγοντας, όπως ισχυρίζεται το ίδιο το κανάλι, «την πόρτα στη μεγάλη πολιτική για ένα νεανικό κοινό»;

Η παγκόσμια σκακιέρα σε ένα Σκαφάκι

Το πρώτο σόου του SolovyovKids, με τίτλο Pesochnitsa (μια εύστοχη απόδοση του στα ελληνικά είναι Το Σκαφάκι ή Παιδική Χαρλα), είναι το πλέον απτό παράδειγμα αυτής της νέας, αμφιλεγόμενης προσέγγισης γράφει το BBC Monitoring.

Το 33 δευτερολέπτων τρέιλερ που διαφημίζει το πρόγραμμα είναι μια γκροτέσκα οπτικοποίηση γεωπολιτικών συζητήσεων, οι οποίες παρομοιάζονται με «παιδικούς καβγάδες για ένα παιχνίδι».

Το βίντεο χρησιμοποιεί animation τεχνητής νοημοσύνης, απεικονίζοντας «παιδικές εκδοχές» κορυφαίων παγκόσμιων ηγετών: του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, του δισεκατομμυριούχου της τεχνολογίας Έλον Μασκ, του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του ηγέτη της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ-ουν.

Οι μίνι αυτοί ηγέτες παρουσιάζονται με στερεοτυπικές ενδυμασίες, ψεύτικες διευθύνσεις email και avatars.

Ο μίνι Πούτιν εμφανίζεται δίπλα σε μια λούτρινη αρκούδα, φορώντας ένα γούνινο καπέλο με κόκκινο αστέρι, ο μίνι Κιμ παίζει ασταμάτητα με έναν παιχνίδι-πύραυλο, με φόντο μεγαλύτερα όπλα, ενώ το avatar του είναι ένα σύννεφο μανιταριού. Ο μίνι Τραμπ; Ε, αυτός απεικονίζεται ως Πάπας που ευλογεί μάλλον MAGA πιστούς.

Σύμφωνα με την πλοκή του βίντεο, οι χαρακτήρες, που υποτίθεται ότι μιλούν στις μητρικές τους γλώσσες με ρωσική μεταγλώττιση όπου χρειάζεται, συναντιούνται σε μια τηλεδιάσκεψη χρησιμοποιώντας το λογισμικό του ρωσικού τεχνολογικού κολοσσού Yandex.

Σε ερώτηση του «μικρού Τραμπ» για τον λόγο χρήσης αυτής της πλατφόρμας, ο «μικρός Πούτιν» απαντά λιτά: «Επειδή το Skype σου ψόφησε, γι’ αυτό». Eίναι μια άμεση αναφορά στο κλείσιμο της κάποτε δημοφιλούς πλατφόρμας ανταλλαγής βιντεοκλήσεων από την ιδιοκτήτρια εταιρεία της, Microsoft, νωρίτερα αυτόν τον μήνα.

Η αφήγηση συνεχίζει με τον «μικρό Ερντογάν» να καλεί τους «φίλους» του για «διακοπές» στις 15 Μαΐου στην Κωνσταντινούπολη, όπου ήταν προγραμματισμένες συνομιλίες μεταξύ Κιέβου και Μόσχας.

Ο «μικρός Μασκ», που παίζει με ένα παιχνίδι-όχημα, απαντά ότι θα φέρει το ηλεκτρικό του αυτοκίνητο (σίγουρα θα είναι TESLA) και ο «μικρός Μακρόν» εκφράζει την επιθυμία του να έρθει, αλλά ο «μικρός Κιμ Γιονγκ-ουν» αρνείται, δηλώνοντας ότι δεν θα τον αφήσουν, καθώς συνοδεύεται πάντα από τη «Γιαγιά» – μια εμφανώς υποτιμητική αναφορά στην πρώτη κυρία της Γαλλίας, Μπριζίτ.

Μια γυναικεία φωνή πίσω από τις σκηνές ακούγεται τότε να λέει στον «Εμανουέλ» να αποχωρήσει από τη τηλεδιάσκεψη. «ΚΛΕΙΣΤΟ!».

Μια λεζάντα στο τέλος του βίντεο αναφέρει ότι το Σκαφάκι σύντομα θα κάνει πρεμιέρα.

Από την παρωδία στην πραγματικότητα: Η ιστορία του SolovyovKids

Η ονομασία SolovyovKids δεν είναι καινούργια. Το ερευνητικό μέσο Agentstvo αποκάλυψε στις 15 Μαΐου ότι το όνομα είχε χρησιμοποιηθεί προηγουμένως το 2021 σε μια φανταστική παιδική εκπομπή, μέρος μιας παρωδίας του Σολοβιόφ από τον Ρώσο κωμικό Satyr.

Το απόσπασμα, που αναδημοσιεύτηκε στο YouTube, δείχνει τον Σολοβιόφ να λέει «την αλήθεια για τα μικρά» και να εξηγεί πώς η κολακεία και ο έπαινος του «επόπτη του νηπιαγωγείου» του – αναφέρεται σαφώς στον φίλο του, πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν – τον είχαν οδηγήσει στην επιτυχία στη ζωή.

Η σημερινή υλοποίηση μιας τέτοιας ιδέας από τον ίδιο τον Σολοβιόφ μετατρέπει μια σατιρική πρόβλεψη σε μια ζοφερή πραγματικότητα σημειώνουν οι The Times.

Πλύση εγκεφάλου από τα σχολικά θρανία, η φιλόφοξη στρατηγική του Κρεμλίνου

Η εκπομπή του Σολοβιόφ εντάσσεται σε μια ευρύτερη, συντονισμένη καμπάνια του Κρεμλίνου για την προώθηση της αλήθειας του Πούτιν για τον κόσμο στους Ρώσους μαθητές και νέους.

Η προσπάθεια αυτή εκτείνεται πέρα από τις τηλεοπτικές εκπομπές, επηρεάζοντας ακόμη και το εκπαιδευτικό σύστημα.

Νέα σχολικά βιβλία ιστορίας για εφήβους περιγράφουν την Ουκρανία ως «ναζιστικό κράτος» και ισχυρίζονται ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ήταν «ζήτημα ζωής και θανάτου, ζήτημα του ιστορικού μας μέλλοντος ως λαού».

Επιπλέον, αυτά τα βιβλία περιέχουν αναληθείς ισχυρισμούς, όπως ότι ο Τραμπ έχασε τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2020 «ως αποτέλεσμα προφανούς εκλογικής απάτης από το Δημοκρατικό Κόμμα» σημειώνει ο Marc Bennetts.

«Αν ξεκινήσουν πυρηνικό πόλεμο, θα απαντήσουμε. Αλλά εμείς, ως ενάρετοι άνθρωποι, θα πάμε απευθείας στον Παράδεισο, ενώ αυτοί απλώς θα τα τινάξουν» έλεγε και ξανάλεγε ο Βλαντίμιρ Σολοβιόφ, μια από τις κυρίαρχες φωνές της ρωσικής προπαγάνδας στις 29 Απριλίου 2022. «Μήπως πρέπει απλώς να κάνουμε τον κόσμο σκόνη;» ρώτησε με τους επτά μεσήλικους άνδρες προσκεκλημένους στην ενημερωτική βραδινή εκπομπή του να γελούν με ενθουσιασμό.

Ο ίδιος ο Βλαντίμιρ Σολοβιόφ είναι γνωστός για την ακραία ρητορική του. Ήδη από το 2022 και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ισχυρίζεται ότι η Ουκρανία κυβερνάται από «φασίστες» και ότι οι Ουκρανοί «υπηρετούν τον Σατανά».

Έχει επίσης διαδώσει ψευδείς κατηγορίες, ισχυριζόμενος ότι οι βρετανικές υπηρεσίες πληροφοριών σκηνοθέτησαν τη σφαγή Ουκρανών αμάχων στην Μπούτσα, μια πόλη κοντά στο Κίεβο, επιλέγοντας, όπως έλεγε, την πόλη επειδή το όνομά της ακουγόταν σαν «χασάπης» (butcher).

Oι νέοι που αντιστέκονται

Παρά τη συνεχή και συντονισμένη προπαγανδιστική μηχανή του, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι Ρώσοι κουάστηκαν από τον τσάρο της meta-αλήθειας.

Η ενημερωτική εκπομπή του Σολοβιόφ που σχολιάζει την επικαιρότητα μέσα από το δικό του, αμφιλεγόμενο, πρίσμα, το Ένα βράδυ με τον Σολοβιόφ, χάνει σταθερά κοινό της και σπάνια περιλαμβάνεται πλέον στη λίστα των 50 πιο δημοφιλών προγραμμάτων της Ρωσίας, σύμφωνα με στοιχεία τηλεθέασης που επικαλούνται ρωσικά αντιπολιτευόμενα μέσα ενημέρωσης.

Πέρα από τη φθίνουσα δημοτικότητα των προπαγανδιστικών εκπομπών, υπάρχει και ένα πιο ανησυχητικό για το Κρεμλίνο φαινόμενο: οι νέοι αντιδρούν.

Παρά την αδιάκοπη προσπάθεια για «πλύση εγκεφάλου» ακόμη και σε νήπια, οι νέοι Ρώσοι γυρνάνε την πλάτη στην παραπληροφόρηση του Κρεμλίνου με τίμημα.

Περισσότεροι από 500 έφηβοι έχουν συλληφθεί σε αντιπολεμικές συγκεντρώσεις τα τελευταία τρία χρόνια, σύμφωνα με την ομάδα ανθρωπίνων δικαιωμάτων OVD-Info.

Ο Αρσένι Τούρμπιν είναι ένας από τους νεότερους πολιτικούς κρατούμενους της Ρωσίας. Ο Τούρμπιν έχασε την έφεσή του κατά της πενταετούς ποινής φυλάκισης τον Νοέμβριο του 2024. Ο Τούρμπιν συνελήφθη το καλοκαίρι του 2023 για φερόμενη συμμετοχή στη Λεγεώνα Για Την Ελευθερία της Ρωσίας (Freedom of Russia Legion), μια παραστρατιωτική μονάδα αποτελούμενη από Ρώσους εθελοντές που μάχονται για την Ουκρανία κατά του ρωσικού στρατού. Η Λεγεώνα έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση από τη Ρωσία, και ο Αρσένι καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια σε σωφρονιστική αποικία ανηλίκων. Το εφετείο μείωσε την πενταετή ποινή του μόλις κατά 24 ημέρες.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Αρσένι Τούρμπιν, ενός από τους νεότερους πολιτικούς κρατούμενους της Ρωσίας.

Ο Τούρμπιν ήταν μόλις 15 ετών όταν κατηγορήθηκε για συμμετοχή στη Freedom of Russia Legion, μια ομάδα Ρώσων πολιτών που μάχονται για την Ουκρανία. Αν και αρνήθηκε τις κατηγορίες, καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια σε στρατόπεδο εργασίας για καταδίκους. Ο Τούρμπιν καταδικάστηκε επίσης για τη διανομή φυλλαδίων που επέκριναν τον Πούτιν και τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Το λανσάρισμα του SolovyovKids αποτελεί μια νέα, ανησυχητική κορύφωση στην προσπάθεια της Ρωσίας να ελέγξει το αφήγημα της παγκόσμιας των διεθνών σχέσεων και να διαμορφώσει τις συνειδήσεις, αρχίζοντας από την πιο τρυφερή ηλικία.

Ωστόσο, τα σημάδια κόπωσης και αντίδρασης στην υπάρχουσα προπαγάνδα από τη νέα γενιά των Ρώσων δείχνουν ότι η μάχη για τις συνειδήσεις δεν είναι ακόμη χαμένη.