Πυρηνικά όπλα: Ποια χώρα αυξάνει ταχύτερα το οπλοστάσιό της;

Η εποχή του αφοπλισμού στα πυρηνικά φαίνεται να έχει φτάσει στο τέλος της, προειδοποίησαν αυτή την εβδομάδα ειδικοί του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).

Μέσα σε ένα κλίμα γενικευμένων παγκόσμιων εντάσεων και περιφερειακών συγκρούσεων, οι ερευνητές αναφέρουν ότι ο αριθμός των πυρηνικών όπλων φαίνεται να έχει αυξηθεί τους τελευταίους 12 μήνες.

Το απόθεμα πυρηνικών όπλων εκτιμάται πλέον σε 9.614 διαθέσιμες κεφαλές, 0,3% περισσότερες σε σύγκριση με το 2024, σύμφωνα με το Euronews.

Ο συνολικός αριθμός ανέρχεται σε 12.241, συμπεριλαμβανομένων των αποσυρμένων κεφαλών.

«Μέχρι το τέλος του 2024, ο πυρηνικός αφοπλισμός φαινόταν πιο ακατόρθωτος από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου», αναφέρει το SIPRI, «ειδικά μετά την ουσιαστική διακοπή του στρατηγικού διαλόγου μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών».

Η Κίνα προσπαθεί να καλύψει τη διαφορά από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ

Το πυρηνικό πρόγραμμα της Κίνας αναπτύσσεται ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα χάρη σε «σημαντικές εργασίες εκσυγχρονισμού και επέκτασης», σύμφωνα με την έκθεση.

Το Πεκίνο κατασκευάζει επί του παρόντος νέα σιλό για τους διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους (IBM) σε τρία μεγάλα πεδία στο βόρειο τμήμα της χώρας, καθώς και σε τρεις ορεινές περιοχές στο κεντρικό ανατολικό τμήμα.

Από το 2023, το οπλοστάσιό του έχει αυξηθεί κατά 100 νέες πυρηνικές κεφαλές ετησίως, φθάνοντας τις 600 το 2025, καθιστώντας το το τρίτο μεγαλύτερο απόθεμα στον κόσμο.

Ωστόσο, η συντριπτική πλειονότητα των πολεμικών κεφαλών της Κίνας θεωρείται ότι αποθηκεύεται χωριστά από τους εκτοξευτές τους.

Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, η χώρα, η οποία είναι σήμερα η δεύτερη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο μετά τις ΗΠΑ, θα μπορούσε να διαθέτει τουλάχιστον τόσα ICBM όσο η Ρωσία ή η Ουάσιγκτον.

Οι εντάσεις υπονόμευσαν τον διάλογο μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ για θέματα που σχετίζονται με τα πυρηνικά όπλα, λόγω της αμερικανικής υποστήριξης προς την Ταϊβάν, καθώς και των οικονομικών κυρώσεων κατά της Κίνας.

ΗΠΑ-Ρωσία: Πλησιάζει η προθεσμία του 2026 για τη μείωση των πυρηνικών όπλων

Η Ρωσία και οι ΗΠΑ εξακολουθούν να κατέχουν σχεδόν το 90% του συνόλου των πυρηνικών όπλων.

«Και τα δύο κράτη εφαρμόζουν εκτεταμένα προγράμματα εκσυγχρονισμού που θα μπορούσαν να αυξήσουν το μέγεθος και την ποικιλία των οπλοστασίων τους στο μέλλον», αναφέρει το SIPRI.

«Εάν δεν επιτευχθεί νέα συμφωνία για τον περιορισμό των αποθεμάτων τους, ο αριθμός των πυρηνικών κεφαλών που διαθέτουν σε στρατηγικούς πυραύλους φαίνεται πιθανό να αυξηθεί μετά τη λήξη της διμερούς Συνθήκης του 2010 για μέτρα περαιτέρω μείωσης και περιορισμού των στρατηγικών επιθετικών όπλων (New START) τον Φεβρουάριο του 2026.

Σε κάθε περίπτωση, οι αναλυτές του SIPRI αναφέρουν ότι η προσπάθεια εκσυγχρονισμού του πυρηνικού οπλοστασίου της Ρωσίας έχει υποστεί αποτυχία σε δοκιμές και περαιτέρω καθυστέρηση για τον διηπειρωτικό βαλλιστικό πύραυλο New Sarmat.

Επιπλέον, οι αναβαθμίσεις άλλων συστημάτων προχωρούν πιο αργά από το αναμενόμενο.

Στις ΗΠΑ, από την άλλη πλευρά, οι αρχές δέχονται πιέσεις από τους υποστηρικτές των πυρηνικών όπλων να συμβαδίσουν με τις νέες εξελίξεις της Κίνας.

Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις δυνατότητές τους επαναδραστηριοποιώντας άδειους εκτοξευτές, αυξάνοντας τα μη στρατηγικά πυρηνικά όπλα τους και αναπτύσσοντας περισσότερες κεφαλές σε υπάρχοντες εκτοξευτές.

Η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο ενισχύουν τον στόλο πυρηνικών υποβρυχίων

Στην Ευρώπη, η Γαλλία διαθέτει το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο, με 290 όπλα, τα οποία είναι σχεδόν όλα έτοιμα για μάχη.

Το 2024, το Παρίσι συνέχισε το πρόγραμμα ανάπτυξης πυραύλων τρίτης γενιάς που εκτοξεύονται από υποβρύχια, καθώς και ενός νέου πυραύλου κρουζ που εκτοξεύεται από αεροσκάφη.

Όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει δεσμευτεί να ενισχύσει τις θαλάσσιες πυρηνικές του δυνατότητες με την κατασκευή τεσσάρων νέων υποβρυχίων με πυρηνική πρόωση.

Αν και πιστεύεται ότι η χώρα δεν αύξησε το οπλοστάσιό της πέρυσι, το οποίο ανέρχεται σήμερα σε 225 πυρηνικά όπλα, πριν από λίγες εβδομάδες η κυβέρνηση ανακοίνωσε νέες επενδύσεις σε έως και 12 νέα υποβρύχια με πυρηνική πρόωση, στο πλαίσιο του προγράμματος AUKUS.

Οι αρχές δήλωσαν ότι αυτό γίνεται «σε απάντηση στις ραγδαία αυξανόμενες απειλές».